Mệnh đề và câu Ngữ pháp tiếng Quảng Đông

Hình thức phủ định

Biểu ngữ trong cách mạng dù "做人不能只講利益,不講良心" (làm người không thể chỉ nói lợi ích mà không nói lương tâm)

Hình thức phủ định được tạo bằng các từ phủ định

Từ phủ địnhChức năngVí dụTương đương trong tiếng phổ thông Trung QuốcGhi chú
未 (mei6) + động từ + 過 (gwo3)Phủ định ở thì quá khứ去過英國。

(ngo5 mei6 heoi3 gwo3 jing1 gwok3)

Tôi chưa từng đi qua nước Anh

没, 还没

我没去过英国

冇 (mou5)Phủ định ở thì quá khứ食嘢。

(ngo5 mou5 sik6 je5)Tôi chưa ăn gì cả

没有,还没有唔+ động từ + 咗 cũng được dùng

我唔見咗我本書ngo5 m4 gin3 zo2 ngo5 bun2 syu1Tôi không thấy cuốn sách của mình đâu rồi.

唔 (m4)Phủ định ở thì hiện tại識講普通話。

ngo5 m4 sik1 gong2 pou2 tung1 waa2

Tôi không biết nói tiếng Quảng

我不会说广东话

Dùng nhiều trong văn viết
唔會 (m4 wui5)Phủ định ở tương lai唔會去。

ngo5 m4 wui5 heoi3

Tôi sẽ không đi đâu

不会

我不会去

不 (bat1)Tương tự như 唔佢好煩,停懷疑我到底係咪鍾意佢。

keoi5 hou2 faan4, bat1 ting4 waai4 ji4 ngo5 dou3 dai2 hai6 mai6 zung1 ji3 keoi5Anh ta thật phiền phức, cứ không ngừng hỏi tôi rốt cuộc có thích anh ta không.

他好烦,不停追问我到底有没有喜欢他。Dùng nhiều trong văn phong chính thức
無 (mou4)phủ định trong một số cụm từ雖然佢係其中一個示威者,但係佢做出任何暴力行為。

seoi1 jin4 keoi5 hai6 kei4 zung1 jat1 go3 si6 wai1 ze2, daan6 hai6 keoi5 mou4 zou6 ceot1 jam6 ho4 bou6 lik6 hang4 wai4Tuy anh là là một trong những người biểu tình nhưng anh ta không thực hiện bất kỳ hành bi bạo lực nào

他虽然是其中的一个示威者,但是他没有做出任何暴力行为。

Câu hỏi

Câu hỏi có/không

Cách tạo câu hỏiVí dụTương đương trong tiếng phổ thông Trung Quốc
Câu hỏi có không có từ nghi vấn được lập bằng cách sử dụng trợ từ nghi vấn ở cuối câu như 嗎 (maa3), 呀 (aa4). 咩 (me1) 未 (mei6*2)...吓? 你下個禮拜放假呀?

(Haa2? Nei5 haa6 go3 lai5 baai3 fong3 gaa3 aa4?)

(Hả? Tuần sau anh nghỉ ư?)

賞面同我食餐飯嗎?

(soeng2 min2 tung4 ngo5 sik6 caan1 faan6 maa3?)

(Đi ăn với tôi không?)

乜 你 唔 知 嘅 咩?

(Mat1 nei5 m4 zi1 ge3 me1?)

(Gì cơ, anh không biết sao?)

你 去過 德國 未?

(nei5 heoi3 gwo3 Dak1 Gwok3 mei6*2)

(Anh từng đi Đức chưa?)

Một câu cũng trở thành câu hỏi khi thay đổi ngữ điệu cuối câu「我 唔 見 咗 條 鎖 匙」

(ngo5 m4 gin3 zo2 tiu4 so2 si4)

(Tôi bị mất chìa khóa rồi.)

「咩 話? 你 唔 見 咗 條 鎖 匙?」

(me1e5 waa6? nei5 m4 gin3 zo2 tiu4 so2 si4)

(Sao cơ, mất chìa khóa rồi?)

Câu hỏi cũng được lập bằng cách lặp lại từ và thêm từ phủ đinh

Ngoại lệ: Dạng nghi vấn của từ 有 (jau5) là 有冇 (jau5 mou5), của 係 hai6 là 係咪 hai6 mai6

Đối với từ 2 âm tiết, chỉ cần lặp âm tiết đầu

你識唔識講廣東話

(nei5 sik1 m4 sik gong2 Gwong2 Dung1 waa2)

(Anh có biết nói tiếng Quảng Đông không?)

佢 係咪 加拿大人?

(keoi5 hai6 mai6 gaa1 naa4 daai6 jan4*2)

(Anh ấy có phải là người Canada không?)

你 鍾唔鍾意 年糕?

(nei5 zung1 m4 zung1 ji3 nin4 gou1}

(Anh có thích bánh tết không)

Trong tiếng phổ thông, dạng nghi vấn của 有 là 有没有 và 是 là 是不是, 是否;Từ 2 âm tiết vẫn lặp cả hai.

你会不会说广东话?

你是否(是不是)加拿大人?

你喜欢不喜欢年糕?

Câu hỏi có từ nghi vấn

Dưới đây là các từ nghi vấn trong tiếng Quảng Đông

Từ nghi vấnViệt bínhNghĩaTương đương trong tiếng phổ thông Trung Quốc
邊個bin1 go3Ai谁,那个
乜(嘢) / 咩mat1 (je5) / me1e5Cái gì什么
邊度 / 邊處bin1 dou6 / bin1 syu3Ở đâu哪里,哪儿
幾時gei2 si4Khi nào什么时候,几点
點解dim2 gaai2Tại sao为什么
dim2Như thế nào怎么
點(樣)dim2 (joeng6*2)Như thế nào怎么样
gei2Như thế nào (tính từ)什么样,怎么样
幾多gei2 do1Bao nhiêu几,多少